Kieżmark - Ewangelicki drewniany artykularny kościół.

zdjęciemapa

Kościół pochodzi z czasów kiedy protesanci nie mieli pełnej wolności religijnej. Świątynie mogli budować tylko na podsawie porozumienia Sopronskiego z 1681 r. Mówiło ono, że kościoły tz artykularne można budować wyłącznie za murami miasta i tylko z funduszy kościelnych.Nie mogły mieć wież ani dzwonów a wejście musiało być nie od strony miasta. Wykonywać jnależało je z najtańszego materiału budowlanego a budowa nie mogła trwać dłużej niż rok. Pierwszy drewniany kościół w Kieżmarku został zbudowany już w 1687 r. do dnia dzisiejszego zachowałą się jedynie kamienna chrzcielnica majstra Sonnewitza z 1690 r. W 1717 w niespełna pół roku wybudowano kolejny drewniany kościół, który dotrwał w niezmienionej postaci do dnia dzisiejszego. Wedłóg podań przy budowie pomagali szwedcy marynarze , skąd w jego architekturze możemy zauważyć pewne elementy związane z morzem np. okrągłe okna tzw bulaje, stylistyka cyfr wyrzeźbiona na ławkach, itp. Budowniczy Muttermann usytuował kościół na planie równoległego greckiego krzyża o dług. 35 m. i szer. 31 m. zaś wysokość kościoła 20 m. Cała konstrukcja spoczywa na obwodowych murach z drewna smrekowego czterech słupach z drewna cisowego. Kościół na parterze oraz na sześciu churach(żeńskim, uczniowskim, zaołtarzowym, męskim i podwójnym, przyorganowym) może pomieścić 1465 osób. Ołtarz i kazalnicę wyrzeźbił z lipowego drewna Kieżmarski rzeźbiarz Jan Lerh w latach 1718-1727. Centralnym punktem ołtarza jest postać ukrzyżowanego Chrystusa. Pod krzyżem znajdują się postacie marii Magdaleny, Marii i Jana, a po bokach Mojrzesza i Arona. W szczycie ołtarza umieszczono Trójcę świętą, która jest patronem kościoła. Kazalnicę zdobią postacie proroków ze Starego Testamentu i Ewangelistów. Cała kazalnica spoczywa na figurze anioła i umiejscowiona jest tak, że dobrze ją widać z każdego miejsca w kościele. Przy ołtarzu znajduje się ozdobna ławka dla dostojników kościelnych a pod chórami ławki dla rajców i mistrzów cechowych. Organy skonstruował w 1717 r. Wawrzyniec Cajkovsky a uzupełnił Marcin Korabynsky. Mają one 18 registrów i drewniane piszczałki. Malowidła na sklepieniu i ścianach kościoła wykonali majstrowie Mayer i Kramer, przedstawiają one sceny Ze Starego i Nowego Testamentu. Kościół należy do najpiękniejszych zabytków ludowego baroku. Do jego budowy nie użyto ani jednego metalowego gwoździa. Metalowe wzmocnienia i klamry oraz kwadratowe wzmocnienia słupów podporowych dodano w czasach spółczesnych. Jedyną kamienną częścią kościoła jest zakrystia, jej dwa pomieszczenia zbudowano w 1593 r. jako część miejskiego zajazdu. W latach 1687-1717 znajdowała się tu ewangelicka szkoła. Budynek z zewnątzr oblepiony jest mieszanką gliny i słomy co stwarza wrażenie, że ściany kościoła są murowane. Ta imitacja tynku utrzemuje się na licu ścian dzięki 35000 drewnianych kołków. W 1985 r. Kościół uznano za zabytkowy obiekt kultury narodowej. W latach 1967-1991 wykorzystywano go jako muzeum do celów turystycznych, jesienią 1991 r. obiekt został zwrócony władzą kościelnym, które rozpoczęły jego renowację.