Laos - kraina łagodności > LAOS

W Laosie panuje klimat zwrotnikowy monsunowy a, pora deszczowa trwa od maja do października. Kraj pokrywają góry i wyżyny. W środkowej części kraju rozciąga się rozległa wyżyna Xieng Khuang - Równina Dzbanów, a we wschodniej zaś rozciągają się Góry Annamskie. Najwyższy szczyt Phou Bia (2820 m n.p.m.).



Państwo Laotańskie stanowi republika z jednoizbowym parlamentem (Zgromadzenie Narodowe). Jest krajem słabo rozwiniętym, w którego gospodarce dominuje rolnictwo.. Dominującą uprawą jest ryż, zajmujący 90% użytków rolnych, a także pozyskiwanie drzewa tekowego i sandałowego, laki, cynamonu i żywicy.



Z surowców mineralnych wydobywa się na niewielką skalę: węgiel kamienny, rudy metali (cyny, miedzi, ołowiu), kamienie szlachetne. Przemysł ograniczony do przetwórstwa płodów rolnych na potrzeby kraju.



Laos leży w granicach tzw. Złotego Trójkąta, gdzie znajdują się największe plantacje maku i gdzie działają najwięksi eksporterzy maku i opium w Azji.



Historia Republiki Laotańskiej

Terytorium dzisiejszego Laosu zaludnili Tajowie wypierani z południowych Chin już na przełomie XII i XIII w.. W 1353 powstało potężne państwo Lang Chang ze stolicą w Luang Prabang, które przetrwało do początku XVIII w. Późniejsze walki wewnętrzne doprowadziły do rozpadu państwa na dwa odrębne królestwa ze stolicami w Luang Prabang i Vientiane. W końcu XVIII w. Laos znalazł się pod kontrola Syjamu, a od roku 1893 stał się kolonią francuską.



W czasie II wojny był okupowany przez wojska japońskie i tajskie. Po zakończeniu wojny Laos był w dalszym ciągu pod kontrolą Francji. W 1949 utworzone zostało królestwo Laosu, które weszło w skład Unii Francuskiej. Dopiero w roku 1953 uzyskał niepodległość. Komunistyczne oddziały partyzanckie (armia narodowa Pathet Lao) w tym samym roku zajęły północny Laos.



Dopiero konferencja w Genewie w roku 1954, dążąc do normalizacji życia politycznego w Laosie, ustaliła zasady porozumienia pomiędzy królem a Pathet Lao. W 1957 utworzony został rząd koalicyjny, który przetrwał do 1959. W tym roku wybuchła wojna domowa, w wyniku której Pathet Lao opanował połowę terytorium kraju.



W trzy lata później doszło do zawieszenie broni, a zwołana w Genewie kolejna konferencja doprowadziła do utworzenia nowego rządu koalicyjnego. Jednakże już w 1963 z rządu wycofał się Pathet Lao i ponownie doszło do wybuchu walk pomiędzy siłami królewskimi wspieranymi przez Stany Zjednoczone i armią narodowowyzwoleńczą wspomaganą przez żołnierzy wietnamskich.



Z konfrontacji zbrojnej zwycięsko wyszła armia narodowa. W 1975 król abdykował i doszło do rozwiązania rządu koalicyjnego i utworzona została Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna, związana politycznie i gospodarczo z Wietnamem i ZSRR. W 1988 wojska wietnamskie opuściły Laos i w roku następnym ogłoszono wybory do Najwyższego Zgromadzenia Ludowego.



W ostatnich latach zaczyna się odchodzić od ustroju komunistycznego, rezygnuje się z planowania centralnego na rzecz gospodarki rynkowej. W 1993 roku prezydentem państwa został Nouhak Phoumsavane. W 1998 jego miejsce zajął Khamtay Siphandone.



Wientian(Vienchan, Vientiane) - jest stolicą Laosu. Miasto leży nad rzeką Mekong liczy ok. 220 tys. mieszkańców. Wcześniej w granicach obecnego Wientianu leżało starożytne misto Vang Chang, które od końca XII w. było pod panowaniem Khmerów z Angkoru. Pod koniec XIII w. miasto zostało włączone do syjamskiego królestwa Sukhothai, od połowy znajdowało się w granicach laotańskiego królestwa Lang Chang. Po upadku Lang Chang, od 1707 misto było stolica niewielkiego królestwa Wientian.



W latach 1777-1782 Wientian okupowany był przez Syjam, a w roku 1827 ponownie zdobyty i spalony przez najeźdźców z Syjamu. Od 1893, tak jak reszta państwa pod panowaniem francuskim, a od roku 1954 stolica Laosu.



Wientian stanowi główny ośrodek handlowy i kulturalno-naukowy kraju. Tam znajdują się główne zakłady przemysłu spożywczego, metalowego, jedwabniczego i rozwija się rzemiosło (przede wszystkim wyroby ze złota i kości słoniowej). Również w stolicy znajduje się jedyny w kraju uniwersytet założony w 1958.



Zabytki stolicy Laosu

Świątynia Wat Pha Keaw - dawna królewska świątynia z XVI w., (1565 r). Umieszczona w niej została figura Buddy Szmaragdowego (w rzeczywistości wykonana z jadeitu), pochodząca z Północnego Królestwa Tajlandii. W roku 1779 Tajowie zabrali figurę Buddy Szmaragdowego w czasie najazdu i umieścili w królewskiej świątyni w Bangkoku.



W latach 1936 i 1942 świątynia została przebudowana. Można w niej zobaczyć m.in.: przykłady buddyjskiej rzeźby w Laosie, stalle w stylu khmerskim, drewniane rzeźby, manuskrypty na liściach palmowych i inne ciekawe zabytki.



Świątynia Wat Sisaket - zbudowana w 1818 przez króla Anouvong - Chao Anou. Ściany wewnętrzne krużganków ozdobione są licznymi niszami, w których umieszczone zostały metalowe, srebrne i ceramiczne posążki Buddów. Jest ich ponad trzy tysiące. Około 300 figurek wykonanych zostało w stylu laotańskim - pochodzą one z rożnego okresu, wykonane zostały z drewna, kamienia, brązu. Na szczególną uwagę zasługują również wykonane w stylu khmerskim boskie węże naga.



Wat In Paeng - charakteryzują piękne freski i płaskorzeźby.



Wat Mixai - wzniesiona w stylu tajskim z werandą otaczająca cały budynek



Łuk Triumfalny (Patuxai) - znajduje się w centrum miasta, a swoim wyglądem przypomina paryski Łuk Triumfalny. Został wzniesiony 1969 roku dla upamiętnienia Laotańczyków, którzy polegli w wojnach przedrewolucyjnych.



Pha That Luang - ogromna złota pagoda przy miejskich rogatkach, symbol Vientianu, a jednocześnie najważniejsza pomnik narodowy. Budowę tej stupy rozpoczęto w 1566 roku, a wokół niej wzniesiono jeszcze cztery inne mniejsze stupy, z których do dnia dzisiejszego pozostały tylko dwie. Przed wejściem na teren świątyni wznosi się bardzo ciekawy pomnik króla Setthathirata.



Stupa koloru złotego wznosząca się na 45 metrów otacza mur z niewielkimi otworami w kształcie flanków. Każdy taras stupy wykończony został w innym stylu architektonicznym, co ma odzwierciedlać różne aspekty doktryny buddyjskiej. Całość wieńczy strzelista wysoka stupa nawiązująca do pierwszej buddyjskiej stupy wzniesionej w Indiach w Sanachi. Otaczające stupę Pha That Luang krużganki mierzą blisko 80 m każdy i zawierają rożne posągi i wizerunki Buddów.



Budda Park (Xieng Khuan) - oddalony ok. 30 km od Wientianu stanowi dość dziwaczną kolekcję buddyjskich i hinduskich figur wykonanych z betonu w latach '60 i '70. Park sprawia na odwiedzającym mieszane wrażenie, ale na pewno jest warty odwiedzenia.



Louang Prabang - dawna stolica Laosu, od XIV w (Xien Thong - Złote Miasto). Kiedy król otrzymał w podarunku wizerunek Buddy nazwany Pha Bank (Święty Wizerunek) zmieniono nazwę miasta na obecną. Słynny Święty Wizerunek - Pha Bank to mierzący 83 cm posąg wykonany ze złota, srebra i brązu, który obecnie znajduje się w Muzeum Pałacu Królewskiego. W 1995 całe miasto zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa - UNESCO.



Pałac Królewski - wzniesiony został w roku 1904 nad brzegiem Mekongu jako rezydencja króla Sisavangvong i jego rodziny. Po śmierci króla w roku 1959, tron odziedziczył jego syn Savang Vattana. Jednak krotko po rewolucji 1975 roku król wraz z rodzina udali się do północnego Laosu i słuch po nich zaginął. Obecnie pałac przekształcony został w muzeum, znajduje się tam m.in.: złoty posąg stojącego Buddy (Pha Pheng).



Wat Wisunalat - jest najstarszą świątynią w mieście nieprzerwanie służącą jako miejsce kultu. Wzniesiona została pierwotnie w roku 1513 i następnie przebudowana w roku 1898 na skutek pożaru wznieconego przez bandę rabusiów z Yunanu. We wnętrzu prezentowana jest kolekcja różnorodnych drewnianych figurek Buddów z XV i XIV wieku. Przed wejściem znajduje się That Pathum - Stupa Kwiatu Lotosu, a ze względu na półokrągły kształt częściej nazywana Stupą Arbuzową lub Melonową z 1514 roku.



Góra Phu Si ze świątyniami Wat Paa Huak, Wat Pha Phutthabaat, That Chomsi i innymi - wzniesienie górujące nad miastem, na którym znajdują się buddyjskie świątynie pochodzące z XX wieku, liczne groty z figurami Buddów. Ze szczytu tego wzniesienia rozpościera się piękny widok na okolicę.



Wat Xieng Thong - Klasztor Złotego Miasta - z roku 1560, zbudowany przez króla Setthathirat i do roku 1975 pozostawał pod patronatem dworu królewskiego. Budowla ta jest przykładem klasycznej architektury świątynnej Luangprapang. W wnętrzu znajdują się liczne rzeźby i płaskorzeźby nawiązujące do religii buddyjskiej. Wejścia do świątyni zdobią święte węże naga wykonane z różnych materiałów. Przy wschodniej bramie znajduje się królewska kaplica pogrzebowa, gdzie eksponowane są m.in.: wozy pogrzebowa, urny królewskie, akcesoria pogrzebowe.



Jaskinie Pak Ou - są oddalone ok. 25 kilometrów od Luangprabang nad brzegiem Mekongu i stanowią jedną z największych atrakcji Luangprabang. We wnętrzu jaskiń obejrzeć można liczną kolekcję figurek Buddów i innych rzeźb o tematyce religijnej.


Więcej na stronie Łukasza Walla: www.wyprawy.id.pl