Ziołowa rzeka, czyli w poszukiwaniu mokele-mbembe > KONGO > artyku y, realcje i zdj cia z podr y

Artyku y i relacje z podr y Globtroter w

relacje z podróży

Biała plama na turystycznej mapie Afryki – Republika Kongo. Wyprawa w rejon jeziora Tele i niezwykłej rzeki o wodzie koloru ochry, zagubionych w rozległej, trudno dostępnej dżungli na północy kraju.

Jest na mapie kraj, którego opis w przewodniku po Afryce wydawnictwa Lonely Planet zajmuje jakie¶ 15 stron. Powierzchnia zbliżona do obszaru Polski, liczba ludno¶ci 9 razy mniejsza. Klimat głównie równikowy wilgotny. I wła¶nie ta wilgotno¶ć w poł±czeniu z sięgaj±c± 30 stopni C temperatur± uderza w nas od razu po wyl±dowaniu na lotnisku Maya-Maya w Brazzaville, stolicy Konga. I tak już pozostanie przez całe 4 tygodnie, bo tyle będzie trwać nasza kongijska przygoda.
W stolicy nie zabawimy długo – dokładnie 3 dni, do odlotu samolotu Air Congo, który zabierze nas do odległego o 800 km Impfondo, miasta na północy kraju, stolicy stanu Likouala. Tutaj rozpoczyna się główna czę¶ć naszej wyprawy, która okaże się nieprzewidywalna i dużo trudniejsza niż przypuszczali¶my.

Impfondo, Lotnisko, Impfondo, KONGO

Towarzysz± nam Timplard i Seven, para trochę jak z filmów z Flipem i Flapem. To nasz przewodnik i tłumacz (nie znamy francuskiego, a to problem w kraju, który przez prawie 80 lat był koloni± francusk±). Po wyl±dowaniu w Impfondo dokładna kontrola paszportów i bagażu. Wychodzimy przed skromny budynek lotniska, gdzie czeka na nas typowy afrykański matatu. Kompletna ruina. Wsiadamy i ruszamy w kierunku Epeny, ostatniej w miarę cywilizowanej miejscowo¶ci na szlaku do jeziora Tele, które jest ostatecznym celem tej czę¶ci naszej wyprawy. Przed nami ok. 80 km do pokonania, drog± wybudowan± w latach 80-tych ubiegłego wieku, która czasy ¶wietno¶ci dawno ma za sob±. Mijamy wioski i osady, w miarę przebytych kilometrów dżungla zaczyna wdzierać się do samochodu. Otwarte okna, których nie da się zamkn±ć (a wła¶ciwie po co? żeby się udusić?) działaj± jak żyletki. Pocięte li¶cie wpadaj± do samochodu i uderzaj± w twarze. Zaczynamy czuć klimat prawdziwej przygody…
Po 2 godzinach jazdy docieramy na wioski Matoko. Tutaj się zatrzymamy. Timplard wszystko zorganizował. Mamy do dyspozycji duży pokój „go¶cinny” w murowanym budynku, więc nie musimy rozbijać namiotów, które targamy ze sob±. Całkiem miłe powitanie z rodzin±, u której zamieszkamy i s±siadami zakończone butelk± lotoko, lokalnie pędzonego samogonu. Rozkładamy materace na podłodze, zmęczenie i bimber powoduj±, że ¶pimy jak kłody. Teoretycznie następnego dnia mamy wyruszyć dalej.

Matoko, Matoko, KONGO

Teoretycznie, to wła¶ciwe słowo do opisania wielu rzeczy w Afryce. Następnego dnia okazuje się, że w całej okolicy nie ma paliwa, a my potrzebujemy cztery kanistry, żeby móc wyruszyć w dalsz± podróż wynajęt± łódk±. Tak więc czekamy… Nikt nie potrafi okre¶lić, kiedy benzyna dotrze do wioski. Podobno barki z transportem dopłynęły już z Brazzaville do Impfondo i czekaj± na rozładunek. Szczerze mówi±c specjalnie nas to nie martwi. Jest okazja połazić po wiosce, rozejrzeć się, porobić zdjęcia.
W wiosce poznajemy Tanię. Tania ma 19 lat, lekko zachrypnięty głos, dono¶ny, zaraĽliwy ¶miech i do tego lubi ¶piewać. My¶lę, że pomimo młodego wieku jest tutaj kim¶ ważnym. Łapię się na my¶li, że rano, po przebudzeniu, kiedy słyszę jej ¶miech na podwórku, jestem pewien, że to będzie fajny dzień. W wiosce jest jeden mały sklepik, w którym można kupić piwo, wino, konserwy i trochę innych artykułów a także jeden telefon komórkowy, który jest przedmiotem marzeń wielu… To miejsce szybko staje się naszym ulubionym. Lubimy tam przesiadywać, popijaj±c to i owo, gapi±c się na ludzi. Drugim takim miejscem jest „plaża” na brzegu Likouala Aux Herbes River, która ze względu na barwę wody została przez nas nazwana rzek± coca-coli. To fajne miejsce żeby się wyk±pać, a woda, podobno dzięki zawarto¶ci różnych minerałów na wła¶ciwo¶ci uzdrawiaj±ce.

Matoko, Matoko, KONGO

Następnego dnia ci±gle czekamy na paliwo do łódki. Timplard chc±c zagospodarować nam ten dzień zabiera nas na krótk± wycieczkę po okolicy. Całe życie tutaj toczy się przy rzece – spotykamy rybaków, jest okazja żeby spróbować ¶wieżej grillowanej ryby. Jest pyszna! Spotykamy faceta, który robi łódki – dłubanki, wykonane z jednego pnia drzewa. Wła¶ciwie wszystkie łódki tutaj to dłubanki, mniejsze lub większe. Wykonanie takiej łódki zajmuje mu 3 dni, następnie sprzeda j± za 15000 franków, czyli ok. 20 euro. Trzy dni ciężkiej pracy…

Matoko, Likouala Aux Herbes River, KONGO

Dzisiaj po południu po raz pierwszy podczas naszej podróży zaczyna solidnie lać deszcz. Wszędzie błyskawicznie robi się błoto, sandały mamy oklejone czarno-br±zow± mazi±. Wieczorem to samo – leje jak z cebra. Ale to plus – trzy beczki na deszczówkę już były prawie puste. Teraz bez problemu można się umyć i zrobić pranie. S± pełne. Podobno jutro będzie paliwo i ruszymy! Wieczór przyjemny – siedzimy, popijamy pastis, gadamy. Lampa naftowa robi nastrój. Tania z koleżank± siedz± z nami. Niestety rozmowa się nie klei, bo nikt z nas nie mówi po francusku. Ale przywieziona z Polski kiełbasa my¶liwska smakuje wszystkim.

Matoko, Szkutnik, KONGO

Rano dobre wie¶ci. Samochód z paliwem dzisiaj dotrze do wioski. Oczywi¶cie bierzemy poprawkę na tego typu stwierdzenia, ale tym razem okazuje się, że jest ono prawdziwe. Ok. godz. 16:00 wyruszamy w podróż zielon± dłubank± z doczepionym silnikiem yamahy. Przed nami ok. 7 godzin rejsu. Płyniemy spokojn± rzek±, od czasu do czasu mijamy pozdrawiaj±cych nas rybaków. Cel – wioska Boah, ostatnia „ostoja cywilizacji” przed wkroczeniem do dżungli okalaj±cej jezioro Tele. Woda koloru coca-coli idealnie symetrycznie odbija drzewa i zaro¶la przy brzegu. Robimy krótki przystanek w Epenie – zabieramy Brice’a, naczelnika wioski, do której płyniemy. Po kilku godzinach siedzenia na rozlatuj±cych się pustych skrzynkach po piwie odczuwamy już trudy tej podróży.

Matoko, Tania, KONGO

Zaczyna się ¶ciemniać. Po pewnym czasie mam wrażenie jakby¶my poruszali się w jakim¶ zaczarowanym lesie, pomiędzy ogromnymi drzewami, a nasza łódka lawiruje żeby unikn±ć zderzenia z nimi. Jest już kompletnie ciemno. Nie wiem jak dobrze trzeba znać rzekę, żeby płyn±ć w takich warunkach! Psuje się silnik i teraz płyniemy pomagaj±c sobie pagajami. W końcu, gdzie¶ w oddali na brzegu widać majacz±ce słabe ¶wiatełka latarek. Brice mówi, że jeste¶my na miejscu. Cała podróż kojarzyła mi się najbardziej z Conradowskim J±drem Ciemno¶ci. Miałem wrażenie, że tak musiało to wygl±dać, chociaż nie płynęli¶my statkiem po Kongu. My na małej łódce na rzece, nieodgadnione, nieprzeniknione i tajemnicze CO¦ na brzegu.
Ponieważ jest ciemno instalujemy się na szybko w pokoju jednego z murowanych domków. Jutro czeka nas uroczyste spotkanie z najważniejszymi osobami w wiosce. Na razie po powitalnym lotoko idziemy spać.
Rano powitanie ze starszyzn± wioski. Cały rytuał prowadzi pięciu facetów ubranych po europejsku, których atrybut władzy stanowi± stare dzidy. Uroczysto¶ć odbywa się w trzech miejscach, pod wielkimi rozłożystymi drzewami. Pierwsze spotkanie trwa ok. pół godziny. Nie wiemy za bardzo o co chodzi, rozmowy s± w języku lingala, okre¶lanym jako język „rzecznych ludzi” lub po prostu „język rzeki”. My siedzimy jak na tureckim kazaniu na niebieskich plastikowych krzesełkach w otoczeniu mieszkańców wioski. Przenosimy się pod następne drzewo, rytuał się powtarza i potem jeszcze raz.

Matoko, Likouala Aux Herbes River, KONGO

Na szczę¶cie to już koniec. Wracamy po bagaże. Na miejscu jaka¶ kłótnia z tragarzami. Chyba jeden zrezygnował i trzeba znaleĽć zastępcę. Wkurza nas to, bo nasz wymarsz w kierunku jeziora się opóĽnia, ale w końcu jest nowy tragarz. Pakuj± się w swoje koszyki, ale maj± mało miejsca i czę¶ć rzeczy musimy dopakować do swoich plecaków. S± ciężkie.
Okazuje się teraz, że cała ceremonia miała na celu wypędzenie złych duchów i zapewnienie nam bezpieczeństwa w lesie. Oczywi¶cie nie za darmo – wstęp do wioski jest płatny, a sami „radni” dostali dodatkowo pieni±dze i wino. Teraz odprowadzaj± nas na skraj wioski, sk±d w±ska ¶cieżka prowadzi nas do dżungli. Przed nami tydzień przygody – chcemy dotrzeć do jeziora Tele, które zamieszkuje mokele-mbembe – mityczny dinozaur. Oczywi¶cie traktujemy to jako legendę i sami Kongijczycy w większo¶ci też – to trochę jak Yeti albo potwór z Loch Ness. Odległo¶ć do pokonania – ok. 40 km w jedn± stronę, co powinno nam zaj±ć trzy dni. Wyruszyli¶my póĽno, więc wiemy, że w pierwszy dzień dużo nie przejdziemy – jakie¶ trzy-cztery godziny, do zmroku.
Bardzo szybko przekonujemy się, że kongijska dżungla to nie przelewki. Jest mega wilgotno, opary zgnilizny atakuj± nasze płuca, przebijamy się przez ro¶linno¶ć, która nas przerasta. Pijemy bardzo dużo wody, plecaki zaczynaj± ci±żyć jak ołów. W ci±gu 3 godzin pokonujemy ok. 4-5 km, tak wynika ze wskazań GPS.

Boah, Narada, KONGO

W końcu docieramy do miejsca, w którym rozbijemy obóz. Dobrze, bo zrywa się wiatr i zbiera się na burzę. Po rozbiciu namiotów niemal natychmiast zaczyna padać. Tragarze i przewodnicy z tyczek i dużych li¶ci palmowych montuj± prowizoryczne zadaszenie, które będzie osłaniać ognisko i służyć im za miejsce do spania. Rozpalaj± ognisko i zabieraj± się za gotowanie makaronu. I tu niespodzianka, która tak naprawdę zakończy nasz± przygodę z jeziorem Tele! Nie mamy wystarczaj±cej ilo¶ci wody! Mamy mnóstwo tabletek do jej uzdatniania, ale w dżungli nie ma jej sk±d nabrać. Zaczyna do nas docierać, że jeste¶my za słabi, żeby dotrzeć do jeziora. Nasi miejscowi towarzysze pij± brudn±, cuchn±c± wodę z kałuży i na takiej wodzie gotuj± makaron. My nie jeste¶my przekonani, czy nawet po uzdatnieniu i przegotowaniu będzie się ona nadawała do picia. Jemy jaki¶ suchy prowiant i zaszywamy się w namiotach. Co dalej? Rano trzeba co¶ postanowić. Cał± noc mocno pada. Dżungla nas osacza.

Gdzie¶ w dżungli, Przewodnik, KONGO

Pobudka o 5 rano. Dobrze, że przestało padać. Krótka dyskusja i podejmujemy decyzję. Wracamy. Zwijamy mokre namioty. Przed nami ok. 3 godz. drogi, która zmęczy nas bardzo. Przedzieramy się przez mokr± ro¶linno¶ć, wilgoć nas po prostu przemacza. Docieramy na skraj wioski, ale na ¶cieżce leży położona w poprzek dzida. Zakaz wstępu. Znowu musi zebrać się starszyzna i odprawić swoje „czary”. Czekamy na to prawie godzinę. Wchodzimy do wioski, rozbijamy namioty. Gotuj± dla nas wielk± michę makaronu z groszkiem i keczupem. Nie spodziewałem się, że może tak smakować… Wieczorem siedzimy przed namiotami i patrzymy w gwiazdy. Jest ich po prostu mnóstwo, tak rozgwieżdżonego nieba nie widziałem chyba nigdy w życiu. Jest magia.

Gdzie¶ w dżungli, Obóz, KONGO

Co dalej z nasz± wypraw±? Timplard ma propozycję – wrócimy do Matoko, odpoczniemy i przeprawimy się czę¶ciowo przez dżunglę łodzi± do Ouesso! Ouesso leży tuż przy granicy z Kamerunem i patrz±c na mapę nie bardzo wiemy, którędy możemy się tam dostać. Ale to nie nasze zmartwienie, je¶li jest to możliwe to ruszamy. Drogę powrotn± do Matoko znamy, w wiosce jeste¶my witani jak starzy znajomi. Tania zaczyna nawet ¶piewać. Oczywi¶cie w języku lingala. Spędzamy tutaj dwa dni, zanim wyruszymy dalej. Dwa dni luzu – k±pieli w rzece, wspólnych wieczornych imprez, wędrówek po okolicy.

Boah, Dżungla, KONGO

Ruszamy do Ouesso! Pierwszy etap to przepłynięcie łodzi± do wioski Mbowa, co wg naszych przewodników powinno zaj±ć jakie¶ pół dnia. Oczywi¶cie nic bardziej mylnego. Po jakich¶ siedmiu godzinach dopływamy po ciemku do małej osady. To nie jest Mbowa, ale dalej w ciemno¶ciach płyn±ć się nie da. Rozbijamy namioty i zostajemy tu na noc. Rano o pi±tej Claude, nasz główny przewodnik budzi nas i każe zwijać namioty. Oni s± już spakowani, wokół mgła i wilgoć, w jednej z chat jaka¶ kobieta ma wła¶nie atak malarii. Odpływamy. Rzeka, pocz±tkowo szeroka, zaczyna się zwężać i staje się płytka. Łódka coraz czę¶ciej zahacza o pnie leż±ce na dnie i wtedy trzeba czasami wysi±¶ć i j± przepchn±ć. To jest naprawdę droga przez dżunglę! Obrazy na brzegach s± jak z bajki albo gry komputerowej. Mnóstwo zieleni, obnażone konary, poskręcane korzenie wystaj±ce z wody, wszechobecna wilgoć i roje malarycznych komarów unosz±cych się tuż nad wod±. Do tego praż±ce niemiłosiernie słońce. To wszystko daje się we znaki, ale jest oszałamiaj±co piękne. No i s± ludzie, którzy mieszkaj± w skleconych z gałęzi i li¶ci palmowych szałasach. To tutejsi rybacy.

Matoko, K±pielisko, KONGO

Likouala River, W drodze do Ouesso, KONGO

Nasza podróż zamiast 2-3 godzin trwała ponad siedem. Rzeka, która dopływa do Mbowa to tylko strumyczek szeroko¶ci łódki. Na miejscu czeka już na nas toyota, która zabierze nas do Ouesso. Ale to już temat na inn± opowie¶ć…
Jeste¶my mniej więcej w połowie naszej podróży po Kongu, ale jakie¶ podsumowania tego pierwszego etapu już kiełkuj± w mojej głowie. Pomimo, że musieli¶my całkowicie zmienić program, było ¶wietnie. Czasami byłem zły, kl±łem w duchu (i nie tylko w duchu), a teraz już wiem, że nie będę chciał st±d wracać. Niezapomniane wrażenia, życzliwi ludzie… Wła¶nie, ludzie… Okazało się, jak podczas każdej podróży, że to oni s± najważniejsi. Wydaje mi się, że dla tych, których spotkałem tutaj na swojej drodze, los nie jest za bardzo łaskawy. Ale będzie mi brakować Tani, Timplarda, Sevena. Nie mam na to wpływu, ale chciałbym żeby im się w życiu udało. Zasługuj± na to swoj± pogod± ducha, rado¶ci± życia, uporem w d±żeniu do celu. Chciałbym ich kiedy¶ jeszcze spotkać. Mało to prawdopodobne, ale kto wie? Życie pisze różne scenariusze.
To była chyba moja najtrudniejsza podróż, plan wła¶ciwie niezrealizowany, a ja czuję się z tym krajem jako¶ dziwnie zwi±zany. Czy to oznacza, że tu wrócę? Kiedy¶ po rzece Kongo pływały piękne parowce. Obecnie kilka z nich w opłakanym stanie cumuje przy nabrzeżu portowym w Brazzaville i czeka na ¶mierć. Gdyby była możliwo¶ć przepłynięcia Konga takim statkiem… Ech…
Na zakończenie chciałbym podziękować firmie Olympus Polska za wypożyczenie aparatu fotograficznego na wyprawę. Wszystkie zdjęcia ilustracyjne wykonane zostały aparatem Olympus Tough TG-5.

Matoko, OlympusTG-5, KONGO

KONGO / - / Impfondo / Lotnisko, Impfondo

KONGO / - / Matoko / Likouala Aux Herbes River

KONGO / - / Gdzie¶ w dżungli / Przewodnik

KONGO / - / Likouala River / W drodze do Ouesso

do czy
14.10.2007

Brak adres w do wy wietlenia.

KONGO

Dział Artykuły

Dział Artykuły powstał w celu umożliwienia zarejestrowanym użytkownikom serwisu globtroter.pl publikowania swoich relacji z podróży i pomocy innym podróżnikom w planowaniu wyjazdów.

Uwaga:

za każde dodany artykuł otrzymujesz punkty - przeczytaj o tym.