Gdyby nie Mahinda – Mihintale, Sri Lanka > SRI LANKA

Schodami zbudowanymi, a częściowo wyciosanymi w skałach w I wieku p.n.e. wspinam się na szczyt, na którym król Dewampija (Devanampiya) Tissa (307–267), w czasie polowania na jelenia w roku 247 p.n.e., spotkał mnicha. Tym mnichem był Thera Mahinda, syn cesarza Aśoki z indyjskiej dynastii Maurjów, który został przez swojego ojca wysłany na Cejlon, aby tam szerzył buddyzm. Król Dewampija Tissa przyjął nauki mnicha i wkrótce wiarę buddyjską praktykowali również jego poddani. Nie wiadomo, jak dzisiaj wyglądałaby wyspa, gdyby nie to spotkanie.

Dzisiejsze sanktuarium w Mihantale (co znaczy: wzgórze/płaskowyż Mahindy) to dagoby, rzeźby, pomniki, skały, jaskinie i ruiny klasztorów nawiedzane nieprzerwanie od ponad 23 wieków. Kiedyś przez pielgrzymów, dzisiaj przez pielgrzymów i turystów.

Mihintale, Trójkat Kulturowy, Wzgórze Mahindy, SRI LANKA

Miejsce spotkania Mahindy z królem, na szczycie wzgórza, upamiętnia dagoba Ambasthala, czyli dagoba Drzewa Mangowego. Taka nazwa dlatego, że mnich najpierw przeegzaminował króla, zadając pytania dotyczące mangowca, które miały sprawdzić jego inteligencję – czy jest w stanie pojąć nauki Buddy. Jakie to dokładnie pytania były, nie udało mi się dowiedzieć. Dagobę wzniesiono w miejscu, w którym stał Mahinda, zaznaczając dodatkowo skałę, której dotykały jego stopy (złotym daszkiem i metalową poręczą). W miejscu, gdzie stał król, wznosi się jego spiżowy, a może brązowy wizerunek z czasów dużo późniejszych niż wspomniane wydarzenie. Kilka innych, kamiennych, bardzo zniszczonych rzeźb w pobliżu sugeruje, że to nie pierwszy tutaj pomnik Dewampiji Tissy.

Mihintale, Trójkat Kulturowy, Dagoba Drzewa Mangowego, SRI LANKA

Nad dagobą Drzewa Mangowego góruje Aradhana Gala, czyli Skała Medytacji. To tutaj, zgodnie z przekazami, Mahinda medytował, czasami nauczał, a może nawet tutaj po raz pierwszy postawił stopę – bo podobno na wyspę dotarł drogą powietrzną (jakim środkiem lokomocji, tego źródła nie podają) i dlatego skała jest czasem nazywana Skałą Powitania. Wspinaczka na jej wierzchołek wyciosanymi w kamieniu stopniami do łatwych nie należy. Trochę pomagają poręcze, ale słabo zabezpieczony uskok, który oceniam jako potencjalnie niebezpieczny, zapala w mojej głowie światełko ostrzegawcze. Dalej się nie wspinam. Trudno, nie zobaczę okolicy z perspektywy medytującego Mahindy. Musi mi wystarczyć widok ze skalnej galerii, do której dotarłam, 20 metrów pod szczytem.

Mihintale, Trójkat Kulturowy, Mahaseya – dagoba Maha, SRI LANKA

Przejście dokoła największej w Mihintale Mahaseya (dagoba Maha) trudne ani niebezpieczne nie jest, chociaż niezbyt przyjemne. A to za sprawą rozgrzanych kamieni. Jakkolwiek buty, jak to w świątyniach buddyjskich, musiałam zdjąć już dużo wcześniej i dużo niżej, to ścieżki, którymi przechodziłam, były częściowo zacienione, częściowo wiodły po kamieniach o nieobrobionej powierzchni, które nie były tak nagrzane jak płaskie kamienne płyty na platformie wokół dagoby. Podwójne skarpetki niewiele pomagają.

Mihintale, Trójkat Kulturowy, Mahaseya i dagoba Mahindy (na pierwszym planie), SRI LANKA

Dagobę Maha zbudował król Mahadathika Mahanaga w pierwszej połowie I wieku n.e. jako relikwiarz włosa Buddy. Przez wieki uległa niemal całkowitemu zniszczeniu, ale została odrestaurowana. Pierwszy raz w końcu XIX wieku przez króla Syjamu, ostatni raz w połowie wieku XX. Dagoby Mahindy wzniesionej w celu złożenia relikwii tego pierwszego buddyjskiego misjonarza, teraz w postaci sterty cegieł, tuż obok, jeszcze nikt nie zrekonstruował, chociaż została zbudowana jeszcze w III wieku p.n.e. przez króla Uttiya, następcę Dewampiji Tissy.