FINLANDIA - przewodnik, porady, informacje

Ważne informacje dla podróżnych z Polski:

PRZEPISY WJAZDOWE
Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Od 21 grudnia 2007 r. Polska stała się członkiem układu Schengen, co m.in. oznacza zniesienie kontroli paszportowych na granicach wewnętrznych lądowych i morskich; kontrole paszportowe na lotniskach dla pasażerów udających się samolotem do krajów strefy Schengen zostały zniesione w marcu 2008 r. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Finlandii do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości. Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie w przypadkach zagrażających polityce bezpieczeństwa państwa i zdrowiu publicznemu.
W przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyskuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od jego przynależności państwowej.
PRZEPISY CELNE
Wewnątrz Unii Europejskiej nie ma granic celnych. Turyści podlegają jednak ograniczeniom dotyczącym wwozu ilości zakupionych i przewożonych towarów przeznaczonych do użytku osobistego i nie podlegających odsprzedaży. Określenie „do użytku osobistego” obejmuje towary przewożone z przeznaczeniem na prezenty, jednakże ich sprzedaż jest naruszeniem prawa i grozi ich konfiskatą oraz dodatkową karą. Konfiskacie może również podlegać pojazd, którym towary są przewożone. Przykładowo, przewożone towary uznaje się za służące do użytku osobistego, jeżeli nie przekraczają ilości: 200 szt. papierosów, 200 szt. cygar, 1 kg tytoniu, 10 l mocnego alkoholu (np. wódki lub spirytusu), 90 l wina (w tym maksymalnie 60 l wina musującego), 110 l piwa. Osoby poniżej 17. roku życia nie mogą przewozić wyrobów alkoholowych ani tytoniowych. Polscy turyści, podobnie jak obywatele innych krajów UE, nie mogą ubiegać się o zwrot podatku VAT od towarów zakupionych w krajach unijnych. Informacje o niezbędnych dokumentach oraz opłatach za towary wwożone do Finlandii w związku z przesiedleniem się do tego kraju można uzyskać w fińskim urzędzie celnym: National Board of Customs, Erottajankatu 2, 00120 Helsinki, P.O. Box 512, 00101 Helsinki, tel. 00358 9 6141, faks 00358 20 492 2852, www. tulli.fi (strona w języku fińskim, szwedzkim i angielskim).
Przywóz zwierząt domowych z Polski (lub innego kraju UE) do Finlandii nie w celu odsprzedaży lub przekazania innemu właścicielowi jest możliwy po przedstawieniu europejskiego paszportu dla zwierzęcia. Zwierzę musi mieć wszczepiony mikroczip lub czytelny tatuaż identyfikacyjny. Aktualny rejestr i adresy polskich lekarzy weterynarii uprawnionych do wystawiania takich paszportów znajdują się na stronie internetowej: www.vetpol.org.pl Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej, 00-565 Warszawa, al. Przyjaciół 1, tel./faks (22) 6289335, tel. (22) 6220955, e-mail: vetpol@vetpol.org.pl.
Obywatele polscy mogą przywozić do i wywozić z innych krajów Unii Europejskiej broń i amunicję odpowiadającą celom łowieckim lub w celu wzięcia udziału w imprezach sportowych. Niezbędne jest do tego posiadanie Europejskiej Karty Broni Palnej wydanej przez państwo członkowskie, wpisanie do niej broni oraz uwiarygodnienie powodu podróży z bronią.

MELDUNEK
Nie ma obowiązku meldunkowego dla cudzoziemców przebywających w Finlandii do 3 miesięcy.
UBEZPIECZENIE
Uznawane są polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych. Obowiązkowe jest ważne ubezpieczenie komunikacyjne (przynajmniej OC). Ponieważ usługi w Finlandii są drogie, zaleca się wykupienie pełnej polisy ubezpieczeniowej, obejmującej również ubezpieczenie AC i NW. Ma to niebagatelne znaczenie w razie naprawy samochodu, holowania lub nieszczęśliwego wypadku.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA
Nie ma zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych; szczepienia nie są obowiązkowe. Osoby ubezpieczone w polskim NFZ podróżujące po Finlandii mają prawo do skorzystania w nagłych przypadkach z publicznej opieki medycznej w ramach ubezpieczenia. Udając się do lekarza, należy okazać dokument potwierdzający ubezpieczenie, tj. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), wydawaną przez NFZ. Aby ją otrzymać, wystarczy zgłosić się do najbliższego oddziału NFZ. EKUZ uprawnia tylko do korzystania z podstawowych usług medycznych, na takich samach zasadach, na jakich obywatele fińscy korzystają z opieki zdrowotnej w swoim kraju, dlatego wyjeżdżającym za granicę zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń prywatnych, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie, jak również koszty opieki medycznej w prywatnych szpitalach i klinikach. Wskazane jest wykupienie indywidualnego pakietu ubezpieczeniowego, szczególnie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia (poza EKUZ). Świadczenia zapewnione przez EKUZ nie obejmują tych przypadków. Szczegółowe informacje o EKUZ zamieszczone są na stronie internetowej: www.nfz.gov.pl.
W Finlandii obowiązuje częściowa odpłatność za korzystanie z pomocy medycznej (np. kilkadziesiąt euro za wizytę lekarską, 26 EUR za każdy dzień pobytu w szpitalu) oraz odpłatność za lekarstwa. Wydatki te pokrywa pacjent. Koszt wizyty lekarskiej to ok. 50 EUR za wizytę u lekarza internisty, ok. 80 - 100 EUR za wizytę u lekarza specjalisty. Informacje o ewentualnej refundacji poniesionych wydatków można uzyskać w NFZ. Obywatele polscy podejmujący studia w kraju Unii Europejskiej mają prawo do wszystkich usług medycznych niezbędnych do tego, by stan ich zdrowia nie pogorszył się podczas studiów. Oznacza to, że mogą się leczyć nie tylko w przypadkach nagłych (jak turyści), ale otrzymają pomoc w każdej potrzebie (np. w chorobie przewlekłej), mogą wykonać na koszt ubezpieczalni niezbędne badania okresowe czy korzystać z porad lekarzy specjalistów. Wyjeżdżając, należy zabrać ze sobą odpowiednie zaświadczenie o ubezpieczeniu na druku E wypełnione przez NFZ.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW
Doradzamy, by osoby podróżujące przez Finlandię do Rosji samochodem z leasingu zabrały ze sobą stosowne upoważnienie firmy leasingowej. Samochody wynajmowane w krajach UE (np. w firmach Avis, Hertz) nie mogą bez odpowiedniego upoważnienia wjeżdżać do Rosji. Z uwagi na częste i tragiczne w skutkach kolizje ze zwierzyną leśną (łosie na terenie całego kraju, na północy renifery) należy zachować szczególną ostrożność na trasach poza terenem zabudowanym. Międzynarodowe prawo jazdy nie jest konieczne - obywatele polscy podczas czasowego pobytu w Finlandii mogą posługiwać się polskim prawem jazdy, natomiast przy dłuższych pobytach (ponad 12 miesięcy), o charakterze innym niż turystyczny, mogą wymienić w miejscowej policji polskie prawo jazdy na fińskie. W okresie zimowym, tj. od 1 grudnia do końca lutego, kierowcy mają obowiązek jazdy na oponach zimowych, jednak zaleca się je również jesienią i wiosną ze względu na oblodzenia i zalegający śnieg. Można używać także opon z metalowymi kolcami. Przez cały rok obowiązuje jazda z włączonymi światłami mijania. Na skrzyżowaniach dróg i ulic obowiązuje bezwzględne pierwszeństwo dla jadących z prawej strony. Pasy bezpieczeństwa muszą być zapięte przez wszystkich pasażerów. Obowiązuje zakaz używania przez kierowcę telefonu komórkowego (dopuszczalne jest używanie zestawu głośnomówiącego). Również podczas postoju na światłach złamanie tego przepisu jest bezwzględnie karane mandatem. Rygorystycznie przestrzegane są zasady ruchu drogowego. W wielu miejscach jest on monitorowany za pomocą kamer, o których informują odpowiednie tablice. Przekraczanie dozwolonej prędkości, przejeżdżanie na czerwonym świetle, nie przepuszczanie pieszych na wyznaczonych dla nich przejściach oraz jazda pod wpływem alkoholu (maksymalny dopuszczalny poziom alkoholu we krwi to 0,5 promila) karane są bardzo surowo: wysoką grzywną, a czasami aresztem. Wysokość wymierzonej przez policję kary zależy od rodzaju wykroczenia oraz statusu majątkowego karanego; nie istnieje stosowany w wielu krajach taryfikator określający z góry wysokość grzywny za dane wykroczenie. Mandaty rzędu kilku tysięcy euro nie są rzadkością. Korzystanie z dróg i autostrad w Finlandii jest bezpłatne. Obowiązuje zakaz tankowania samochodów z silnikami diesla specjalnym paliwem przeznaczonym tylko dla określonej grupy użytkowników mających zwolnienia podatkowe. Dystrybutory z takim paliwem znajdują się na niektórych stacjach i są wyraźnie oznaczone.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU
Nie ma ograniczeń z wyjątkiem dobrze oznaczonych, zamkniętych terenów wojskowych.

BEZPIECZEŃSTWO
Poziom przestępczości w Finlandii jest średni; należy uważać na coraz częstsze kradzieże kieszonkowe, wyrywanie torebek, telefonów komórkowych itp., zwłaszcza w dużych centrach handlowych, na dworcach, w zaludnionych centralnych punktach miast i podczas imprez masowych.

PRZYDATNE INFORMACJE:
Karty kredytowe i płatnicze są w powszechnym użyciu, przy zakładaniu konta wymagany jest paszport.
Koszty utrzymania w Finlandii są bardzo wysokie.
Sklepy czynne są przeważnie od godz. 9.00 do 21.00 w dni powszednie i od 9.00 do 18.00 w soboty. Banki czynne są wyłącznie w dni robocze w godz. 9.00-16.00. W niedziele można zrobić zakupy w mniejszych sklepach otwartych od 12.00 do 18.00 lub 21.00. Od czerwca do sierpnia oraz od połowy listopada do świąt Bożego Narodzenia sklepy są czynne także w niedziele.
W Finlandii językiem urzędowym oprócz języka fińskiego jest szwedzki, używany zwłaszcza na Wyspach Alandzkich oraz na zachodnim wybrzeżu. Nazwy miejscowości na tablicach drogowych oraz nazwy ulic bardzo często są również dwujęzyczne. Posługiwanie się językiem angielskim w kontaktach z ważniejszymi urzędami, hotelami, kempingami, punktami informacji turystycznej i większymi sklepami nie stanowi problemu (poza małymi miejscowościami, zwłaszcza na północy kraju).
W Finlandii dużą wagę przywiązuje się do ochrony środowiska naturalnego, a jej obywatele oczekują pełnego respektowania tej zasady przez turystów (zabieranie odpadków z miejsc biwakowania). Łowienie ryb dozwolone jest po wykupieniu pozwolenia ważnego na dane województwo - można je kupić w fińskich kioskach z prasą i rzeczami codziennego użytku (R-kioski) oraz na większości stacji benzynowych. Na zbieranie grzybów i owoców leśnych na własny użytek nie są potrzebne zezwolenia. Palenie ognisk i biwakowanie poza wyznaczonymi miejscami bezwzględnie wymaga zgody właściciela terenu. Należy pamiętać o zachowaniu stosownej odległości od domostw położonych w lasach i zwracać uwagę na oznaczenia dróg i terenów prywatnych: yksityistie lub yksityisalue oznacza zakaz wchodzenia i wjazdu.
Żeglarze przybywający do Finlandii powinni zwrócić uwagę na liczne podwodne skały. Zaleca się cumowanie łodzi na przystaniach. Cumowanie poza przystaniami jest dozwolone tylko w miejscach nie zajętych przez domy letniskowe (lub za zgodą ich właścicieli).
Numer 112 to numer telefonu alarmowego służącego do kontaktowania się w nagłych wypadkach z policją, pogotowiem i strażą pożarną.
Kradzież należy bezzwłocznie zgłosić w najbliższym komisariacie policji. Protokół policyjny będzie potrzebny do uzyskania odszkodowania od ubezpieczyciela. Jak najszybciej trzeba zastrzec zgubione lub skradzione karty płatnicze i kredytowe. Jeśli zgubimy lub stracimy paszport lub inny dokument podróży, należy nie tylko zgłosić to na policję, lecz także w miarę szybko skontaktować się z polskim konsulatem.
W Finlandii panuje surowy klimat, zwłaszcza na północy kraju, gdzie nawet latem temperatura może wynosić ok. +10 st. C. Latem bardzo dokuczliwe są komary.
Różnica czasu w porównaniu z czasem polskim wynosi +1 godzina.
Pod adresem internetowym Fińskiej Izby Turystycznej www.visitfinland.com można znaleźć wiele interesujących informacji turystycznych (również w języku polskim). Także na stronie www.finland.fi znajdują się informacje turystyczne, polityczne oraz gospodarcze. Portale o Finlandii w języku polskim: www.finlandia.pl, www.terve.pl.

Podczas planowania podróży do opisanego powyżej kraju, zalecamy zapoznanie się z ostrzeżeniami dla podróżujących, zawierającymi najnowsze informacje istotne dla bezpieczeństwa obywateli polskich na świecie.

Przedstawicielstwa dyplomatyczne i konsularne w Polsce:

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Finlandii
Ambasador: Janusz Niesyto
Finlandia, Helsinki, Armas Lindgrenin tie 21, 00570
Tel.: +3589 618 280 Tel. dyżurny: +358 503 293 567 Faks: +3589 684 74 77
helsinki.amb.sekretariat@msz.gov.pl

Polskie placówki dyplomatyczne i konsularne:

Ambasada RP w Helsinkach
Armas Lindgrenin tie 21
00570 Helsinki
Tel.: (00-35 89) 618 28 220, 618 28 210
Faks: (00-35 89) 684 74 77
E-mail: amb.poland@helsinki.inet.fi
Strona internetowa: www.helsinki.polemb.net

Konsulat RP w Espoo
Konsul honorowy Stefan Widomski (języki: polski, angielski, fiński)
c/o Articare Technologies Oy
Metsänpojankuja 3
02130 Espoo
Tel.: (00-358) (0*) 988-68-75-01
Fa: (00-358) (0*) 500-50-56-05
E-mail: stefan.widomski@wanadoo.fr

Konsulat RP w Turku
Konsul honorowy Jari A.Rastas (języki: angielski, fiński, szwedzki)
Niuskalankatu 2, 20380 Turk
Tel.: (00-358) (0*) 24-78-0352
Faks: (00-358) (0*) 24-78-0340
E-mail: etacom@kolumbus.fi