UKRAINA - przewodnik, porady, informacje

Ważne informacje dla podróżnych z Polski:

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE
Obywatele RP wjeżdżają na Ukrainę na podstawie ważnego paszportu, bez konieczności posiadania wizy wjazdowej i mogą przebywać na jej terytorium do 90 dni w ciągu 6 miesięcy.

PRZEPISY CELNE
Cudzoziemcy mogą swobodnie wwozić na Ukrainę i wywozić z jej terytorium kwotę do 10 000 euro, deklarując ją ustnie. Kwotę wyższą niż 10 000 euro należy natomiast zadeklarować pisemnie, przy czym wywożąc ją należy przedstawić dokumenty
z banku potwierdzające wypłatę kwoty przekraczającej 10 000 euro. Podobnie ukraińską walutę (hrywnę) można, deklarując ustnie, wwozić i wywozić w wysokości do 15 000. Kwotę od 15 000 do 50 000 hrywien należy deklarować pisemnie. Kwotę powyżej 50 000 hrywien można wywozić jedynie za pozwoleniem Narodowego Banku Ukrainy.
Na granicy urzędnicy celni często w dowolny sposób interpretują przepisy celne, dlatego można się spotkać z konfiskatą wwożonych czy też wywożonych towarów. W każdym z takich przypadków należy żądać okazania podstawy prawnej oraz pokwitowania za „rzeczy zajęte do kontroli celnej”.

UBEZPIECZENIE
Ukraina jest członkiem grupy państw, w których obowiązuje Zielona Karta. Należy również wykupić ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z postanowieniem Gabinetu Ministrów Ukrainy honorowane są jedynie polisy wystawione przez Państwową Asekuracyjną Spółkę Akcyjną Ukrainmedstrach (nowa nazwa: PROSTO) lub przez firmy,
z którymi spółka ta podpisała stosowną umowę. Ubezpieczenie to można wykupić na granicy.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA
Zalecane są szczepienia przeciw żółtaczce. Stan sanitarny kraju nie jest najlepszy, turystom zaleca się zabranie ze sobą leków na żołądek. Nie należy pić wody z kranu. Corocznie odnotowuje się wzrost zachorowań na gruźlicę i AIDS. Okresowo, głównie latem, szczególnie w południowych regionach Ukrainy, występują ogniska zapalne żółtaczki i duru brzusznego. W regionach północnych utrzymuje się podwyższony poziom promieniowania po katastrofie w Czarnobylu. Wyposażenie szpitali państwowych jest bardzo złe. Każdy pacjent musi sam płacić za leki, a cudzoziemiec także za opiekę lekarską.
W związku ze wzrostem zachorowań na odrę na terenie Ukrainy na przełomie 2011/2012 roku Ukraińska Państwowa Służba Sanitarno-Epidemiologiczna zaleca kibicom, którzy przybędą na Ukrainę podczas finałów turnieju EURO 2012 szczepienie przeciwko odrze. Zalecenie dotyczy osób, które wcześniej nie chorowały na odrę oraz nie były przeciwko niej szczepione.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW
Odnotowujemy liczne przypadki kwestionowania przez ukraińskich celników i milicję drogową innych niż oryginalne tabliczek znamionowych (z numerami fabrycznymi) w samochodach obywateli RP. Właściciele samochodów mających legalne zastępcze tabliczki znamionowe, montowane przez stacje diagnostyczne na podstawie decyzji organu rejestrującego, powinni mieć stosowne zaświadczenia, przetłumaczone na język ukraiński. Uprzedzamy jednak, że nawet takie zaświadczenie nie zawsze jest honorowane. Ostrzegamy, że gdy tabliczki są nieczytelne, noszą ślady przeróbek lub samodzielnego mocowania, pojazd może zostać zatrzymany, a przeciwko właścicielowi może być wszczęte postępowanie karne. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do orzeczenia przepadku samochodu.

Przypominamy także, iż obywatele RP wjeżdżający na terytorium Ukrainy cudzym samochodem powinni mieć przetłumaczoną na język ukraiński umowę użyczenia, sporządzoną przez polskiego notariusza.
Podróżowanie po Ukrainie samochodem wymaga dobrej znajomości miejscowych dróg. Należy wystrzegać się jazdy po zmroku. Często brak drogowskazów, oznakowania miejscowości i dróg, a złe oznakowanie ulic bardzo utrudnia orientację w miastach. Stan dróg jest bardzo zły. Na ulicach miast (np. we Lwowie i w Odessie) nierzadkim widokiem są duże dziury, a chwila nieuwagi kierowcy może zakończyć się poważnym uszkodzeniem samochodu (przy trasach dojazdowych i drogach międzynarodowych jest bardzo mało warsztatów naprawczych). Bardzo częstym powodem wypadków i stłuczek jest zła nawierzchnia dróg, szczególnie zimą i wiosną (dużo kamieni i żwiru, które mogą rozbić szyby samochodowe i reflektory). Kierowcy powinni szczególnie uważać, zwłaszcza o zmroku i w nocy, na pieszych i rowerzystów poruszających się bez odpowiedniego oświetlenia poboczami dróg, wkraczających na jezdnię w celu zatrzymania przejeżdżających samochodów. Zaleca się w związku z tym bezwzględne przestrzeganie ograniczeń prędkości we wskazanych miejscach.

W przypadku stłuczki samochodowej należy wezwać milicję drogową i nie opuszczać miejsca zdarzenia (nie zmieniać położenia aut, nie zjeżdżać na pobocze). W praktyce milicja drogowa podczas spisywania protokołu orzeka o winie strony, która brała udział w kolizji, i akta sprawy przekazuje do właściwego sądu. Gdy za winnego uznany zostanie cudzoziemiec, milicja zatrzymuje prawo jazdy i wydaje w zamian tymczasowe, które uprawnia jedynie do poruszania się po terytorium Ukrainy. W przypadku winy kierowcy polskiego i roszczeń poszkodowanego obywatela Ukrainy należy wszcząć postępowanie z tytułu posiadanej zielonej karty.

Aby uniknąć zatrzymywania i przewlekłych rozpraw w sądzie, cudzoziemcy spisują umowy
z poszkodowanymi o braku z ich strony roszczeń materialnych i moralnych - po wcześniejszym uzgodnieniu wysokości kwoty, jaką sprawca kolizji wypłaci poszkodowanemu. Jeżeli milicja orzeka, że sprawa dotycząca kolizji drogowej ma trafić do sądu, funkcjonariusze obowiązani są sporządzić trzy protokoły (jeden piszą milicjanci, drugi - poszkodowany, a trzeci - sprawca wypadku).

Obywatel RP ma prawo przebywać na Ukrainie do 90 dni, samochód zaś może użytkować do 60 dni. Po tym okresie samochód musi opuścić terytorium Ukrainy albo należy dokonać odprawy czasowej (w przypadku legalnego prawa do pracy, kontraktu itp.).
Na Ukrainie istnieje co prawda pomoc drogowa, lecz jej sieć jest bardzo ograniczona (działa jedynie w obrębie dużych miast, pod różnymi numerami telefonów).
Należy również zaznaczyć, iż ukraińska milicja ostrzega przed przedstawicielami kozackich organizacji, których tzw. „patrole ekologiczne” zatrzymują kierowców (najczęściej obcokrajowców), żądając od nich opłat. Zatrzymanie pojazdu na żądanie patroli kozackich nie jest obowiązkowe. Przedstawiciele takich formacji nie mają prawa do dokonywania kontroli ekologicznych pojazdów, spisywania protokołów administracyjnych, nakładania jakichkolwiek kar. Patrole kozackie wykonują swoje działania poruszając się prywatnymi środkami transportu, w umundurowaniu, przypominającym wyglądem odzież służbową pracowników DAI (milicji drogowej).

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU
Rezerwując noclegi, należy korzystać ze sprawdzonych ofert i zawsze pytać, czy jest ciepła woda i toaleta. Wybierając nocleg poza obszarem wielkich miast, warto pamiętać o zaopatrzeniu się w środki czystości, przybory toaletowe, ręczniki. W przypadku podróży zimą należy się koniecznie upewnić, czy budynek lub mieszkanie ma autonomiczne ogrzewanie. Ogrzewanie miejskie włączane jest późną jesienią (od 15 października), nagminne są przerwy w dostawie wody i prądu. Warunki sanitarne w hotelach (teatrach, operach itp.) są bardzo zróżnicowane. Nie należy pić wody z kranu, gdyż nadaje się ona jedynie do celów technicznych..

Pojazdy komunikacji miejskiej nie jeżdżą według rozkładów. Na Ukrainie można korzystać
z tramwajów, trolejbusów, autobusów, także prywatnych minibusów (tzw. marszrutki, dla kilkunastu osób). Cena biletów tramwajowych i trolejbusowych to 50 kopiejek, a minibusów 2 UAH; kupuje się je bezpośrednio u biletera, a w minibusie - u kierowcy. 
W Kijowie, Dniepropietrowsku i Charkowie funkcjonuje również metro, opłata za przejazd w dowolnym kierunku i czasie do momentu opuszczenia stacji metra, tj. wyjścia poza rejon bramek przy wejściu wynosi 2 UAH. Sieć metra jest dość dobrze oznaczona, a pociągi jeżdżą punktualnie. Metro jest czynne od 5.40 do 0.10. Podróżując koleją, należy sprawdzić, kiedy kursują pociągi do danego miasta i czy są wolne miejsca (w przypadku pociągów do większych miast i pociągów międzynarodowych bilety należy kupować z wyprzedzeniem). Obowiązuje letni i zimowy rozkład jazdy.

BEZPIECZEŃSTWO
Ogólnie stan bezpieczeństwa na Ukrainie jest niezły, a w większych miastach dobry. W drogich sklepach, bankach, kantorach zawsze jest ochrona. Zdarzają się przypadki nieudokumentowanego pobierania pieniędzy od obywateli polskich podróżujących po Ukrainie przez milicję drogową, dlatego za każdym razem należy żądać pokwitowania za mandat. W razie zagubienia dokumentów bądź ich zatrzymania należy domagać się zaświadczenia potwierdzającego zaistniałą sytuację, z wykazem skradzionych bądź zagubionych dokumentów i przedmiotów.

Po zapadnięciu zmroku należy unikać miejsc odległych od centrów miast, nie należy spożywać alkoholu z przypadkowo spotkanymi osobami i zawsze trzeba mieć ze sobą dokumenty potwierdzające tożsamość i miejsce pobytu. W przypadku zatrzymania przez milicję po doprowadzeniu do komisariatu należy bezwzględnie żądać protokołu z zatrzymania z adnotacją o jego przyczynach.

ŚWIĘTA
stycznia - Nowy Rok, 7 stycznia - Boże Narodzenie, 8 marca - Międzynarodowy Dzień Kobiet,  Wielkanoc (święto ruchome), 1 maja - Międzynarodowe Święto Pracy, 9 maja - Dzień Zwycięstwa, 23 maja - Świętej Trójcy, 28 czerwca - Dzień Konstytucji, 24 sierpnia - Dzień Niepodległości. Jeśli święto przypada na sobotę lub niedzielę, dzień wolny od pracy z tytułu święta przenoszony jest na dzień następny po dniu nieroboczym.

PRZYDATNE INFORMACJE:

-    Urzędy pracują 5 dni w tygodniu (poniedziałek-piątek) zwykle od godz. 8.00 lub 9.00 do 17.00 lub 18.00. Tradycyjnie w urzędach obowiązuje przerwa obiadowa w godz. 12.00-13.00 lub 13.00-14.00. Sklepy w większości pracują również w soboty, w niedziele i święta.

-    Językiem urzędowym na Ukrainie jest ukraiński. W tym języku urzędy prowadzą korespondencję, a także wydawane są dokumenty urzędowe. Jest to oficjalny język wykładowy na uniwersytetach i w szkołach. Jednak mieszkańcy wschodniej części Ukrainy i Krymu posługują się na co dzień w większości językiem rosyjskim.
Na terytorium całej Ukrainy w sklepach, urzędach i miejscach użyteczności publicznej można swobodnie porozumiewać się po rosyjsku. W języku rosyjskim nadawanych jest też wiele programów radiowych i telewizyjnych, również w tym języku dostępna jest prasa codzienna.


Podczas planowania podróży do opisanego powyżej kraju, zalecamy zapoznanie się z ostrzeżeniami dla podróżujących, zawierającymi najnowsze informacje istotne dla bezpieczeństwa obywateli polskich na świecie.

Przedstawicielstwa dyplomatyczne i konsularne w Polsce:

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej na Ukrainie
ambasador: Henryk Litwin
Ukraina, Kijów, Jarosławiw Wał 12, 01901
Tel.: +38 044 2300700 Tel.: +38 044 2300750 Tel. dyżurny: +380 44 284 00 33 Faks: +38 044 2706336
kijow.amb.sekretariat@msz.gov.pl

Instytut Polski w Kijowie
I radca - dyrektor IP: Jarosław Godun
Ukraina, Kijów, Bohdana Chmielnickiego 29/2 of.17, 01-030
Tel. dyżurny: +380 44 278 16 01 Faks: + 380 44 288 02 86
kijow.ip.sekretariat@msz.gov.pl

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Charkowie
konsul generalny: Jan Granat
Ukraina, Charków, Artioma 16, 61002
Tel.: +38 067 572 10 14 Tel.: +38 057 75 78 801 Tel. dyżurny: +380 504 095 504 Faks: +38 057 75 78 804
charkow.kg.sekretariat@msz.gov.pl

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Łucku
konsul generalny: Marek Martinek
Ukraina, Łuck, Dubniwska 22 B, 43010
Tel.: +380 332280640 Tel. dyżurny: +380 504 382 041 Faks: +380 32280659
luck.kg.sekretariat@msz.gov.pl
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Odessie
konsul generalny: Joanna Strzelczyk
Ukraina, Odessa, Uspieńska 2/1, 65014
Tel.: +38 048 7225696 Tel. dyżurny: +38 048 7226003 Faks: +38 048 7227701
odessa.kg.sekretariat@msz.gov.pl

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Sewastopolu
Konsul Generalny: Wiesław Mazur
Ukraina, Sewastopol, pl. Pirogowa 3, 99003 Sewastopol
Tel. dyżurny: +380692539881 Faks: +380692539885
sewastopol.kg.sekretariat@msz.gov.pl

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Winnicy
Konsul Generalny: Krzysztof Świderek
Ukraina, Winnica, Kozickiego 51, 21050
Tel.: +380 432 507413 Tel.: +380 432 507412 Tel.: +380 432 507411 Tel.: +380 432 507410 Tel. dyżurny: +380 504615394 Faks: +380 432 507414
winnica.kg.sekretariat@msz.gov.pl

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie
Konsul Generalny: Jarosław Drozd
Ukraina, Lwów, Iwana Franki 108, 79011
Tel.: +380 32 2957990 Tel.: +380 32 2957940 Tel.: +380 32 2957955 Tel. dyżurny: +380 952600200 Faks: +380 32 2957980
lwow.kg.sekretariat@msz.gov.pl

Wydział Konsularny Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Kijowie

Ukraina, Kijów, B. Chmielnickiego 60, 01034 Kijów
Tel. dyżurny: +38044 284 00 33 Faks: +38044 234 99 89

Polskie placówki dyplomatyczne i konsularne:

Ambasada RP
ul. Jarosławiw Wał 12, 01034 Kijów-34
telefony:
(0-038044) 230 0700
fax. (0-038044) 270 63 36
e-mail: ambasada@polska.com.ua
www.polska.com.ua

Konsulat RP Generalny RP w Kijowie
01034 Kijów ul. B. Chmielnickiego 60;
tel. (38044) 234-92-36, 234-66-78, 234-51-84
fax: (380044) 234 99 89
e-mail: konsulat@polska.com.ua
strona internetowa: www.polska.com.ua

Konsulat Generalny RP we Lwowie
ul. Kociubińskiego 11a m.3, 79005 Lwów (Konsul Generalny, wydział prawny i polonijny)
tel. (00-380-322) 72-93-01
fax. (00-380-322) 298-79-38
e-mail: konsulat2@mail.lviv.ua
ul. I. Franka 110, 79011 Lwów (wydział wizowo-paszportowy i spraw obywatelskich)
tel. (00-380-32) 297-08-61, 297-08-62, 297-08-63, 297-08-64
fax. (00-380-32) 276-09-74
e-mail: konsulat@mail.lviv.ua
www.konsulat.lviv.ua

Konsulat Generalny RP w Charkowie
ul. Artioma 16, 61002 Charków
tel. (+38 057) 75-78-801
fax. (+38 057) 75-78-804
e-mail: kgrp@kharkov.ukrtel.net
strona www: www.kgrp.kharkov.ua

Konsulat Generalny RP w Łucku
ul. Katedralna 7, 43-016 Łuck
tel. (0-0380332) 77 06 10, 77-06-13
fax. 77 06 15
tel. dyżurny :77-06-10
e-mail: konsulluck@utel.net.ua
www.konsulat.lutsk.ua

Konsulat Generalny RP w Odessie
ul. Uspienska 2/1, 65-014 Odessa
tel. +38 048 711-60-55
fax +38 048 711-60-50
e-mail – konsul.pl@kgrp.odessa.ua
www.kgrp.odessa.ua