ETIOPIA - przewodnik, porady, informacje

Ważne informacje dla podróżnych z Polski:

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE
Obywatele polscy udający się do Etiopii muszą posiadać wizę. Wiza turystyczna dla polskich obywateli wydawana jest dla przylatujących na lotnisku w Addis Abebie za opłatą w wysokości 20 USD lub 17 EUR. Wiza turystyczna uzyskana na lotnisku jest jednokrotna i ważna przez 30 dni. W razie potrzeby można ją przedłużyć w Immigration Authority przy Churchill Road w Addis Abebie. Procedura jest prosta, a wizę odbiera się następnego dnia. Przy wjeździe wymagany jest co najmniej 6-miesięczny okres ważności paszportu. Nie ma możliwości uzyskania wizy na żadnym przejściu granicznym z krajami sąsiadującymi. Kary za pobyt w kraju bez ważnej wizy są wysokie, a procedura uzyskania wizy wyjazdowej w tego typu przypadkach jest długa i uciążliwa. Osoby planujące przekroczenie granicy etiopskiej drogą lądową mogą ubiegać się o wizę w konsulacie Federalnej Demokratycznej Republiki Etiopii w Berlinie lub w Moskwie (brak placówki dyplomatycznej na terenie Polski). W przypadku wjazdu własnym środkiem transportu niezbędne jest posiadanie Carnet De Passage (międzynarodowy dokument celny dla osób wyjeżdżających do określonych państw, w tym Etiopii).

PRZEPISY CELNE
Osoby przybywające do Etiopii oraz opuszczające jej terytorium zobowiązane są zgłosić na przejściu granicznym wwóz/wywóz wszelkiej obcej waluty o wartości przekraczającej 3000 USD. Opuszczając terytorium Etiopii należy przedstawić stosowną dokumentację źródła wszelkiej obcej waluty przekraczającej powyższą wartość (dokumentacja sporządzona przed datą wygaśnięcia ważności etiopskiej wizy). Brak stosowania się do tych przepisów grozi konfiskatą gotówki, a nawet więzieniem. Przepisy te dotyczą również osób dokonujących tranzytu przez terytorium Etiopii powyżej 24 godzin.
Ponadto osoby przekraczające granicę Etiopii nie mogą wwozić ani wywozić lokalnej waluty (etiopskich birrów) powyżej kwoty 200 ETB. Odnotowano przypadki osób, które zostały aresztowane na lotnisku w Addis Abebie posiadając większą kwotę w etiopskiej walucie i zostały skazane na kary kilkuletniego więzienia.
Wwóz profesjonalnego sprzętu (kamery wideo, aparaty fotograficzne, urządzenia nagrywające oraz broń strzelecka) wymaga zgody ministerstwa kultury i informacji lub urzędu ds. ochrony środowiska. Amatorski sprzęt turystyczny można wwozić bez ograniczeń. Kontrola na lotnisku skrupulatnie prześwietla bagaż wyjeżdżających. Sprawdzane są zwłaszcza krzyże metalowe oraz wyroby ze skóry i kości zwierząt chronionych.
Przy wywozie pamiątek o większej wartości oraz dzieł sztuki służba celna może zażądać pozostawienia tych przedmiotów na lotnisku przed odprawą w celu sprawdzenia ich wartości. Przedmioty te nie są zwracane, dlatego najlepiej wcześniej uzyskać zgodę Muzeum Narodowego w Addis Abebie na ich wywóz, zaś na wywóz wyrobów ze skór i kości dzikich zwierząt - zgodę urzędu ds. ochrony środowiska. Lokalny sprzedawca z reguły powinien znać powyższe procedury.

MELDUNEK
Przy pobytach dłuższych niż 30 dni wymagane jest przedłużenie wizy/rejestracja, których dokonuje się w urzędzie imigracyjnym.

UBEZPIECZENIE
Polisy ubezpieczeniowe nie są obowiązkowe. Zaleca się jednak wykupienie polisy w międzynarodowej firmie ubezpieczeniowej - polskie towarzystwa nie są w Etiopii znane. Przed wyjazdem należy upewnić się, że ubezpieczyciel ma w Etiopii agenta, który pokryje na miejscu koszty ratowania życia lub leczenia, na podstawie polisy wystawionej w Polsce. W innym wypadku ubezpieczony musi sam pokryć ww. koszty, a następnie ubiegać się o ich refundację w Polsce.
Polisa powinna obejmować również koszty ewakuacji drogą powietrzną w szczególnie niebezpiecznych przypadkach zagrożenia zdrowia i życia.

CHOROBY, SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA
Zaleca się posiadanie międzynarodowej książeczki szczepień z ważnym szczepieniem przeciw żółtej gorączce (febrze). Okazanie książeczki z ważnym szczepieniem przeciw żółtej gorączce nie jest wymagane przy przylocie z Europy, natomiast z krajów afrykańskich, Ameryki Południowej i Azji jest obowiązkowe. Zaleca się także szczepienia (szczepienia przypominające) przeciw: żółtaczce typu A i B, tyfusowi, tężcowi, błonicy, polio, gruźlicy i zapaleniu opon mózgowych. Na terenach położonych poniżej 2000 m n.p.m. występuje zagrożenie malarią. Z uwagi na stosunkowo częste występowanie szczególnie niebezpiecznej odmiany malarii - mózgowej - należy zachować szczególną ostrożność na terenach malarycznych i stosować profilaktykę. Ze względu na duże zagrożenie pasożytami i bakteriami pokarmowymi, zaleca się spożywanie wody butelkowanej, unikanie napojów z lodem niewiadomego pochodzenia oraz częste mycie rąk (koniecznie przed każdym posiłkiem). Należy o tym pamiętać zwłaszcza na prowincji, gdzie warunki higieniczne w hotelach i restauracjach pozostawiają wiele do życzenia. Posiłki w restauracjach, szczególnie tych często uczęszczanych, zwykle są bezpieczne. Należy unikać spożywania surowych jarzyn, zwłaszcza sałaty, w przygodnych restauracjach, a także pamiętać, że małe restauracje mogą nie mieć urządzeń chłodniczych.
Państwowa opieka zdrowotna jest na bardzo niskim poziomie. Należy korzystać z prywatnych klinik. Stosunkowo tani  i godny polecenia jest szpital Balcha w Addis Abebie, w którym pracuje personel rosyjski, choć oferowane usługi obejmują jedynie podstawowy zakres. W przypadkach poważnych oraz gdy trzeba wykonać specjalistyczne badania, zaleca się klinikę przy Ambasadzie Szwedzkiej. Na prowincji dość często można spotkać ośrodki zdrowia prowadzone przez misjonarzy. Koszt wizyty u lekarza wynosi około 10,00 USD (szpital Balcha) oraz 150,00 USD (Klinika Szwedzka), a doby w klinice prywatnej - minimum 50 USD. Warto być zaopatrzonym w podstawowe leki przeciwgorączkowe, regulujące przemianę materii, a także przeciwmalaryczne w przypadku planowania podróży w tereny zagrożone tą chorobą.  
Ograniczone zagrożenie trądem, szczególnie w rejonach pozbawionych właściwych warunków sanitarnych.
INFORMACJE DLA KIEROWCÓW
W Etiopii obowiązuje ruch prawostronny. Sieć drogowa jest słabo rozwinięta. Poza nielicznymi wyjątkami, w odległości powyżej 200 km od Addis Abeby szosy są bardzo złe, dlatego zalecane jest poruszanie się samochodem z napędem na cztery koła. Kierowcy etiopscy często jeżdżą nieostrożnie i często nie posiadają ubezpieczenia OC. Ruch utrudniają liczni piesi wchodzący na jezdnię w dowolnym miejscu i bez ostrzeżenia, a także zwierzęta domowe.
Wypożyczalnie samochodów są stosunkowo liczne. Na jazdę po mieście można wypożyczyć zwykły samochód osobowy bez kierowcy. Na wyjazdy poza miasto samochód wypożycza się zawsze z kierowcą. Jest to wymóg agencji, a poza tym obecność Etiopczyka ułatwia rozeznanie na nieoznakowanych drogach i porozumiewanie się na prowincji, gdzie języki obce są bardzo słabo znane.
Orientację w miastach utrudnia brak nazw ulic oraz numeracji domów. Za punkty orientacyjne służą znane lokalnej ludności miejsca, które nic nie mówią nowo przyjezdnym.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU
Etiopia jest stosunkowo bezpiecznym i przyjaznym dla turystów krajem. Istnieją jednak ograniczenia dla podróżowania po kraju dotyczące oznaczonych terenów wojskowych, stanu Ogaden, który jest zamknięty dla turystów ze względu na trwającą tam operację wojsk rządowych przeciwko separatystycznej partyzantce. Ograniczenia nadal obowiązują też w 50-kilometrowej strefie granicznej z Erytreą (granica z tym krajem jest zamknięta, a tereny przygraniczne miejscami są zaminowane).
Z uwagi na niedawne konflikty etniczne, nie zaleca się wyjazdów do stanu Gambella.
W związku z atakiem na turystów przebywających w rejonie Erta Ale (Północny Afar), który miał miejsce w dniu 17 stycznia 2012 r., zdecydowanie odradza się obecnie podróżowanie w rejon Afar, a w szczególności na  Depresję Danakilską.
Ze względu na konflikt w Somalii, zdecydowanie odradza się też podróże na wschodnie i południowo-wschodnie krańce kraju, w pobliże granicy z Somalią, a także z Kenią, poza doliną rzeki Omo. Przy granicy z Kenią operują przeciwne etiopskiemu rządowi grupy zbrojne, zdarzają się również napaści rabunkowe.
Z tego samego względu należy również unikać podróżowania w 50-kilometrowej strefie przygranicznej z Sudanem.
Poza Addis Abebę należy podróżować z przewodnikiem znającym uwarunkowania lokalne. Zaleca się podróżowanie wyłącznie w ciągu dnia (obecność na drogach ludzi, zwierząt i nieoświetlonych pojazdów, a czasami także nielegalnych barier wznoszonych w celach rabunkowych) i tylko głównymi drogami. Komunikacja międzymiastowa i miejska jest dobrze rozwinięta i stosunkowo tania, choć często niezbyt komfortowa. Dobrą alternatywą dla komunikacji autobusowej jest komunikacja lotnicza. Linie narodowe Ethiopian Airlines, o renomie międzynarodowej, latają regularnie do większych miejscowości w kraju. Nocleg można znaleźć właściwie w każdej miejscowości, choć warunki często mogą być bardzo prymitywne. Należy liczyć się z brakiem bieżącej wody w toaletach. Warto mieć własny śpiwór i pościel oraz środek owadobójczy.

BEZPIECZEŃSTWO
Etiopia jest uważana za kraj stosunkowo bezpieczny. Ciężkie przestępstwa przeciw turystom zdarzają się rzadko. Należy zachować środki ostrożności w miejscach publicznych (m.in. na największym targu Addis Abeby - Merkato czy w dzielnicy Piazza) ze względu na kradzieże kieszonkowe. Zdarzają się przypadki oszustw, np. ze strony osób podających się za przewodników, czy kradzieże z samochodów w trakcie postoju na światłach drogowych. Należy unikać nocnych spacerów w miastach, zwłaszcza w Addis Abebie. W razie konieczności wskazane jest korzystanie z usług miejscowego, zaufanego przewodnika. Na terenach niezabudowanych lepiej zrezygnować z podróży po zmroku - na drogach zdarzają się liczne przeszkody (nieoświetlone pojazdy i zwierzęta hodowlane), a samochód może zostać obrabowany.
Na sytuację wewnętrzną wpływ mogą mieć wydarzenia w Somalii oraz Ogadenie. Występuje zagrożenie atakami terrorystycznymi, zwłaszcza w Addis Abebie, możliwe są również protesty lub zamieszki, dlatego należy unikać wszelkich zgromadzeń. Nie należy podejmować publicznych dyskusji na tematy polityczne.

RELIGIA, OBYCZAJE
Ludność Etiopii jest bardzo religijna i skrupulatnie przestrzega licznych postów określonych przez Etiopski Kościół Ortodoksyjny. Wchodząc do kościołów etiopskich, należy zdjąć buty. Turyści zwykle obowiązani są do wykupienia biletów wstępu do świątyń, a także do wniesienia opłat za prawo do wykonywania zdjęć. W okresach postu dania mięsne i rybne mogą być w restauracjach niedostępne. Dość liczną grupę wyznaniową stanowią też muzułmanie.
Umawiając się na spotkania należy wziąć pod uwagę fakt, iż większość Etiopczyków liczy czas od wschodu do zachodu słońca, co w konsekwencji powoduje 6-godzinną różnicę pomiędzy czasem etiopskim a czasem zachodnim (przykładowo godzina 6.00 zgodnie ze sposobem liczenia czasu w Etiopii może oznaczać 12.00 godzinę - południe czasu europejskiego).


ŚWIĘTA
W Etiopii obowiązują następujące dni wolne od pracy:  wszystkie niedziele (soboty są dniami roboczymi), 7 stycznia - Boże Narodzenie, 19 stycznia - Timkat, Tabaski (święto ruchome), 2 marca - Rocznica Zwycięstwa pod Adwą, Rocznica Urodzin Proroka Mahometa (święto ruchome), Wielki Piątek (przed Niedzielą Wielkanocną, święto ruchome), 1 maja - Międzynarodowe Święto Pracy, 5 maja - Dzień Zwycięstwa Patriotów Etiopskich, 28 maja - Rocznica Obalenia Dergu, 11 września - Nowy Rok, 27 września - Meskel (Rocznica Odnalezienia Prawdziwego Krzyża), zakończenie ramadanu (święto ruchome).

PRZYDATNE INFORMACJE
Urzędy są czynne od poniedziałku do piątku od 8.30 do 12.30 i od 13.30 do 17.00. Sklepy są na ogół czynne bez południowej przerwy, często do późnych godzin wieczornych.
Lokalna waluta: etiopski birr (ETB). 1 USD= ok. 17,70 ETB (stan na listopad 2011).
Tylko banki uprawnione są do wymiany pieniędzy. Wymiana na czarnym rynku ma charakter nielegalny. Bankomaty i urządzenia do przyjmowania opłat kartą (poza kilkoma hotelami w Addis Abebie - karty Visa lub MasterCard) są nieliczne. Należy przywieźć dewizy w gotówce (najlepiej USD, ale koniecznie banknoty nie starsze niż z 2001 r.) lub czeki podróżne (travellers-cheques - do realizacji w bankach w Addis Abebie). System bankowy jest bardzo słabo rozwinięty. W razie konieczności przekazania pieniędzy z zagranicy można korzystać z biur Western Union (Western Union wypłaca przekazane zza granicy pieniądze tylko w lokalnej walucie).
Podróżując poza Addis Abebą, należy zaopatrzyć się w lokalną walutę, ponieważ możliwości wymiany dewiz są często ograniczone lub w ogóle ich nie ma.
Opłata za noclegi w najlepszych hotelach w Addis Abebie wnoszona jest w birrach, na podstawie zaświadczenia o dokonaniu wymiany waluty. W innych hotelach takie zaświadczenie nie jest potrzebne. Tylko w kilku najlepszych hotelach w Addis Abebie można także płacić kartą kredytową.
Należy bezwzględnie przestrzegać zakazu fotografowania niektórych obiektów, a zwłaszcza budynków, w których znajdują się instytucje państwowe, i mostów. Praktykowana jest konfiskata kamer fotograficznych, a nawet areszt.


Podczas planowania podróży do opisanego powyżej kraju, zalecamy zapoznanie się z ostrzeżeniami dla podróżujących, zawierającymi najnowsze informacje istotne dla bezpieczeństwa obywateli polskich na świecie.

Przedstawicielstwa dyplomatyczne i konsularne w Polsce:

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Federalnej Demokratycznej Republice Etiopii
ambasador: Jarosław Szczepankiewicz
Etiopia, Addis Abeba, Dej. Belay Zeleke Road, Gulele sub-City, Kebele 08, House No 583, P.O.Box 27207, 1000 Addis Ababa
Tel.: +251 11 157 41 89/90 Tel. dyżurny: +251 912 841 191 Faks: +251 11 157 42 22
addisabeba.amb.sekretariat@msz.gov.pl

Polskie placówki dyplomatyczne i konsularne:

Brak placówki dyplomatycznej